Gastroskopia

Na to badanie potrzebne jest skierowanie od lekarza NFZ

Co to jest gastroskopia?
To badanie początkowego odcinka przewodu pokarmowego (przełyku, żołądka i dwunastnicy), które pozwala ocenić jego stan i zlokalizować ewentualne zmiany chorobowe. Przeprowadza się je przy użyciu endoskopu, czyli elastycznej rurki z torami wizyjnymi, dzięki którym obraz z wnętrza przewodu wyświetlany jest bezpośrednio na ekranie monitora obserwowanego przez lekarza.  

Wskazania do badania
Powodami skierowania na gastroskopię są zwykle następujące, powtarzające się lub utrzymujące przez dłuższy czas, objawy:
– zgaga,
– problemy z przełykaniem,
– bóle w nadbrzuszu,
– wymioty (szczególnie z krwią),
– odbijanie się,
– nudności
– smoliste stolce,
– uczucie pełności.
Dotyczy to zwłaszcza osób po 45. roku życia, które obserwują u siebie zaburzenia łaknienia, spadek masy ciała lub mają stwierdzoną anemię.

Cel badania
Gastroskopię wykonuje się, by odkryć zmiany nowotworowe górnego odcinka przewodu pokarmowego, zdiagnozować choroby wrzodowe i przełyk Barretta. Badanie wykonuje się również przed zabiegami operacyjnymi lub w diagnostyce celiakii. Podczas gastroskopii można wykryć obecność bakterii Helicobacter pylori, odpowiedzialnej za stany zapalne żołądka, a także wykonać biopsje, pobierając wycinek zmienionych chorobowo tkanek do diagnostyki histopatologicznej. Endoskop pozwala też na wykonanie drobnych zabiegów, m.in. poszerzenia zwężonego przewodu pokarmowego, usunięcia polipów czy zatamowania krwawienia wewnętrznego.
Badanie nie może być wykonane bez pisemnej zgody pacjenta.

Jak się przygotować?
Na około sześć godzin przed badaniem nie należy nic jeść, palić papierosów i żuć gumy, a na cztery godziny przed gastroskopią – nic pić. Jeżeli pacjent przyjmuje jakieś leki na stałe, powinien wziąć je rano popijając niewielką ilością wody. Uwaga! O przyjmowanych lekach należy poinformować lekarza. Przed gastroskopią należy wyjąć protezę zębową, a pacjenci z grupy ryzyka, m.in. po zapaleniu wsierdzia czy z obniżoną liczbą białych krwinek, mogą mieć podany antybiotyk. Decyduje o tym lekarz przeprowadzający badanie.

Do wykonania zabiegu potrzebne jest skierowanie. Może być od lekarza specjalisty lub lekarza pierwszego kontaktu.

Odczucia po badaniu
Przez dwie godziny po gastroskopii nie należy nić jeść, pić, ani palić papierosów. Mogą pojawić się wzdęcia, odbijanie i uczucie pełności, a także ból gardła po wprowadzeniu rurki do przełyku. Jeśli badanie wykonano w znieczuleniu ogólnym, nie można prowadzić pojazdów przez kilka godzin.

Jakie są przeciwwskazania?
Choć jest to badanie inwazyjne, to mało obciążające i krótkotrwałe. Istnieją jednak nieliczne ograniczenie wykonywania gastroskopii. Są to: świeże zawały serca, silna arytmia, niewydolność krążeniowa i oddechowa oraz tzw. ostry brzuch (np. zapalenie otrzewnej). Przeciwwskazaniem mogą być także: tętniak aorty, niewyrównana koagulopatia, niedawno wykonana operacja jamy brzusznej.

Możliwe powikłania
Zdarzają się one bardzo rzadko. Najgroźniejsze jest przedziurawienie ściany przewodu pokarmowego lub pojawienie się krwawienia. W takich wypadkach od razu podejmowana jest interwencja chirurgiczna. Powodem do pilnego kontaktu z lekarzem jest też pojawienie się kilka godzin po badaniu silnych bólów brzucha lub czarnego stolca.