Na to badanie potrzebne jest skierowanie od lekarza NFZ
Co to jest kolonoskopia?
To badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego, które umożliwia obejrzenie śluzówki jelita grubego oraz końcówki jelita cienkiego. Pozwala ono ocenić ich stan i zdiagnozować ewentualne zmiany chorobowe. Podczas kolonoskopii wprowadza się doodbytniczo giętką rurkę zakończoną kamerą, będącą też źródłem światła. Dzięki temu gastroenterolog lub inny uprawniony do wykonania badania lekarz może obejrzeć wnętrze jelita.
Wskazania do badania
Profilaktycznie kolonoskopii powinny poddawać się wszystkie osoby po 50. roku życia oraz młodsi, u których w rodzinie występują choroby nowotworowe przewodu pokarmowego. Wskazaniem do wykonania badanie są też:
– nasilone biegunki i zaparcia o niezidentyfikowanej przyczynie,
– zespół jelita drażliwego
– ból podczas wypróżniania
– krwawienie z odbytu, krew w stolcu
– nagła utrata masy ciała bez wyraźniej przyczyny
– anemia
– choroby zapalne jelit i uchyłki jelita grubego
– choroba Leśniowskiego-Crohna.
Cel badania
Kolonoskopię wykonuje się profilaktycznie, by odkryć zmiany nowotworowe jelita grubego w jak najwcześniejszym stadium, owrzodzenia śluzówki i polipy. Badanie przeprowadza się także przed i po niektórych zabiegach chirurgicznych. Podobnie jak w wypadku gastroskopii także podczas kolonoskopii można wykonać biopsję, pobierając do badania histopatologicznego wycinek jelita, usunąć istniejące polipy (za pomocą koagulacji), zahamować krwawienia (preparatami obliterującymi lub poprzez koagulację), usunąć ciała obce z dolnego odcinka przewodu pokarmowego oraz poszerzyć zwężenia jelita grubego i zmniejszyć ciśnienie w okrężnicy.
Jak się przygotować?
Jelito grube musi być dokładnie wyczyszczone przed kolonoskopią. Jeśli tak nie jest, badanie może zostać przełożone. Nieoczyszczone jelito to też jeden z powodów powikłań po badaniu. Przygotowanie do kolonoskopii polega na piciu specjalnych preparatów czyszczących jelito grube oraz stosowaniu diety. Podczas przygotowania większość leków może być zażywana jak dotychczas, należy jednak poinformować o nich lekarza, szczególnie jeżeli jest to aspiryna, insulina lub leki wpływające na rozrzedzenie krwi.
Na trzy dni przed badaniem należy wyeliminować z menu pokarmy zawierających drobne pestki i ziarna (m.in. winogrona, kiwi, truskawki, maliny, arbuzy, jagody, pomidory czy pieczywo z ziarenkami). Unikać sałaty, kapusty oraz maku, a także tabletek zawierających żelazo. Na 6-8 godzin przed rozpoczęciem oczyszczania jelit pacjent powinien zjeść mały, lekkostrawny posiłek.
Preparat czyszczący wykupuje się w aptece na podstawie otrzymanej wcześniej recepty. Zasadą jest, żeby lek przyjąć w dwóch dawkach, w odstępie kilku godzin. Nie należy stosować leków przeciwbiegunkowych w czasie i po oczyszczaniu jelit. Picie płynów trzeba zakończyć najpóźniej na 2 godziny przed badaniem. W razie nudności pomaga spowolnienie tempa wypijanych płynów.
Przed badaniem koniecznie zapoznaj się z informacją ⬇️
Odczucia po badaniu
Zwykle kolonoskopia jest dobrze tolerowana przez pacjentów, ale może pojawić się uczucie parcia, wzdęcia, kolka lub skurcze, które powinny minąć po oddaniu gazów. Już tego samego dnia można wrócić do normalnego odżywiania się i aktywności. Jeśli zabieg wykonywany był w znieczuleniu ogólnym, pacjent pozostaje 1-2 godziny na obserwacji i nie może samodzielnie prowadzić pojazdów. Jeżeli podczas badania wykryto zmiany, lekarz poinformuje o dalszym przebiegu leczenia. Kolonoskopia jest badaniem inwazyjnym, dlatego w jego trakcie może dojść do podrażnienia jelita i utrzymującej się kilka dni biegunki (może być ona tez związana z przyjęciem leku przeczyszczającego).
Jakie są przeciwwskazania?
Tak jak każde badanie, kolonoskopia również ma swoje ograniczenia. Nie wykonuje się jej w przypadku, kiedy pacjent ma tętniaka aorty, niedawno przebył zawał serca, ma zator płucny lub ciężkie zapalenie jelita, jego mechaniczną niedrożność lub podejrzenie perforacji. Przeciwwskazaniem jest także II i III trymestr ciąży.
Możliwe powikłania
Komplikacje po kolonoskopii są rzadkie, jednakże mogą wystąpić. Należą do nich: krwawienie z miejsca biopsji lub polipektomii oraz perforacja jelita. Przebicie jelita może wymagać zabiegu operacyjnego. Bardzo rzadko pojawiają się objawy uboczne po podaniu znieczulenia. Również w miejscu wkłucia do żyły może powstać bolesne zgrubienie. Dolegliwości złagodzą ciepłe, wilgotne okłady. W przypadku, gdy występują objawy takie jak: ból brzucha, gorączka, dreszcze lub krwawienie z odbytu w ilości większej niż pół szklanki, należy skontaktować się niezwłocznie z lekarzem. Lekkie krwawienia z odbytu mogą trwać do kilku dni po badaniu.