Polip jest to wystające do światła jelita uwypuklenie błony śluzowej. Może mieć różny charakter od zapalnego przez budowę guza łagodnego po nowotworowe. Polipy jelita grubego stwierdza się średnio w 34,6 (20-40%) diagnostycznych badań kolonoskopowych u osób powyżej 50 roku życia, a zaawansowane zmiany natomiast u 5,6% pacjentów.
Jakie są najczęściej występujące objawy?
– krwawienie (np. stolec zabarwiony krwiście, oddawanie krwistego śluzu)
– wydalanie nadmiernej ilości śluzu (przez odbyt)
– bóle brzucha (czasami może towarzyszyć zatrzymanie oddawania stolca i/lub gazów)
– zmiana rytmu wyróżnień (biegunki, zaparcia)
-niedokrwistość czyli anemia
Rodzaje polipów
Ogólnie polipy dzielimy na nowotworowe i nienowotworowe, jednakże trzeba pamiętać że mogą też występować inne zmiany, które w obrazie endoskopowym (podczas badania kolonoskopii) mogą przypominać polipy np. drobne tłuszczaki, grudki chłonne, naczyniaki. Typ polipa jest oceniany podczas badania histopatologicznego (pobranego podczas badania materiału).
POLIPY NOWOTWOROWE to polipy gruczolakowe (gruczolaki). Prawdopodobieństwo zezłośliwienia jest tym większe im większy jest polip. (20-50% gdy zmiana > 2cm).
Wyróżniamy następujące typy:
– gruczolak cewkowy (65-80%; najrzadziej ulega zezłośliwieniu)
– gruczolak kosmkowy (5-10%; najczęściej ulega zezłośliwieniu)
– gruczolak cewkowo-kosmkowy (czyli mieszany; 10-25%; umiarkowane ryzyko zezłośliwienia)
POLIPY NIENOWOTWOROWE dzielimy na:
-polipy hiperplastyczne (najczęstsze, średnica zwykle nie przekracza 5mm)
-polipy zapalne (stwierdzane najczęściej u pacjentów z chorobami zapalnymi jelit, głównie z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego)
-polipy hemartomatczne = młodzieńcze (75% rozpoznaje się u dzieci poniżej 10 roku życia, głównie chłopców)
Leczenie
Zazwyczaj leczeniem z wyboru jest endoskopowe wycięcie zmiany. Jednakże gdy wielkość czy budowa polipa nie pozwala na usunięcie go podczas badania endoskopowego (oraz w przypadkach zespołów polipowatości np FAP) rozważamy możliwość przeprowadzenia zabiegu operacyjnego takiego jak np. miejscowe wycięcie polipa/ odcinkowa resekcja jelita/kolektomia lub proktokolektomia odtwórcza. Usunięcie polipa/polipów jelita grubego jest postępowaniem prewencyjnym zapobiegającym rozwojowi raka jelita grubego. U około 1/3-1/2 pacjentów u których usunięto polip rozwiną się w przeciągu następnych lat kolejne polipy dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań endoskopowych u tych chorych.